Ouderschapsplan opstellen
Zaterdag, 25 september 2021

Ouderschapsplan opstellen

wettelijke eisen, stem kind & inhoud

Bij een scheiding moet veel geregeld worden. Maar bij een scheiding met kinderen helemaal. Zo is een ouderschapsplan wettelijk verplicht. Hierin staan alle afspraken over de verzorging en opvoeding van de kinderen. Hoe het precies werkt en wat je in het plan regelt legt scheidingsmediator mr. Sissel Pemmelaar uit.



Dit zegt de wet

Om te bevorderen dat allebei de ouders na de scheiding een rol blijven spelen in het leven van hun kinderen, is in 2009 het ouderschapsplan ingevoerd. Ouders zijn bij minderjarige kinderen wettelijk verplicht om bij echtscheiding of ontbinding van hun geregistreerd partnerschap dit plan voor te leggen aan de rechter. Zonder ouderschapsplan spreekt de rechter een echtscheiding niet uit. Voor samenwoners die de relatie beëindigen ligt dit anders. Zij zijn alleen verplicht om een ouderschapsplan op te stellen als er gezamenlijk gezag is over de kinderen.


Let op: bij samenwoners is door de geboorte van het kind niet automatisch het gezamenlijk gezag geregeld. Anders dan veel ouders denken is erkenning van het kind door de vader -bij de burgerlijke stand- niet voldoende. Om allebei als ongehuwde ouders gelijkwaardig zeggenschap over de kind(eren) te krijgen moet gezamenlijk gezag aangevraagd worden bij de rechtbank. Sinds een aantal jaar kan dit ook online.

Dit is verplicht

In de wet- en regelgeving staat dat het ouderschapsplan minimaal het volgende moet bevatten:


  • Hoe de zorg- en opvoedingstaken voor de kinderen worden verdeeld tussen beide ouders. Hier valt de afspraak onder waar het hoofverblijf van de kinderen is. Maar ook de vraag kiezen wij voor co-ouderschap of een andere zorgverdeling?


  • Hoe je elkaar als ouders informeert en samen beslissingen neemt over belangrijke onderwerpen. Hier staat de vraag centraal: over welke onderwerpen is het voldoende elkaar alleen te informeren en over welke onderwerpen moet samen worden beslist?


  • Afspraken over de kosten van de verzorging en opvoeding van de kinderen. Ook wel kinderalimentatie genoemd. Bij deze afspraken is het belangrijk om rekening te houden met de fiscale toeslagen na scheiding, heffingskortingen en de kinderbijslag.


Tip: zoek naar oplossingen vanuit gezamenlijke wensen in plaats van persoonlijke eisen. *


Dit zegt je kind


Daarnaast vindt de wetgever de stem van het kind belangrijk. In het ouderschapsplan moet dan ook staan hoe je je kind(eren) betrokken hebt bij de totstandkoming van het plan. Kinderen vanaf 12 jaar ontvangen altijd een oproep van de rechtbank om gehoord te worden. Bij mediation kan het kind ook een kind-verklaring invullen, dat samen met het ouderschapsplan wordt ingediend bij de rechtbank. Je kind hoeft dan niet zelf naar de rechter toe.


Veel ouders vinden het lastig om te horen wat hun kind zegt. Mediators bieden daarom vaak een kind-gesprek aan. Ook werken zij nauw samen met een kindercoach, kindbehartiger of kinderpsycholoog. Op deze manier wordt gewaarborgd dat de wensen van het kind in het plan meegenomen worden. Mijn ervaring als scheidingsmediator is, dat kinderen zo’n kind-gesprek als zeer positief ervaren. Kinderen hebben het gevoel dat zij belangrijk zijn, echt mee mogen denken en de scheiding hen niet alleen overkomt. Als er geluisterd wordt naar een kind helpt het hem of haar dan ook de impact van de scheiding makkelijker te verwerken.


Dit kun je aanvullend afspreken

Tip: vraag je bij elke vraag steeds af wat betekent deze afspraak écht voor ons kind? *


Naast de bovengenoemde 4 wettelijke vereisten kun je zelf aanvullende afspraken maken. Ik raad ouders altijd aan om dit te doen. Nu heb je de mogelijkheid om ervoor te gaan zitten en daarmee kun je een hoop discussies en spanningen in de toekomst voorkomen.


Een volledig ouderschapsplan geeft ten minste antwoord op de volgende (extra) vragen:


  • Hoe vullen wij het co-ouderschap en de zorgverdeling in?


  • Hoe regelen wij het brengen en halen van de kinderen?


  • Hoe regelen wij de feestdagen, verjaardagen en andere bijzonder dagen?


  • Hoe werkt de zorgverdeling in de vakanties?


  • Wat spreken wij af over reizen naar het buitenland?


  • Op welke afstand willen wij van elkaar blijven wonen?


  • Hoe gaan wij om met een verhuizing in de toekomst?


  • Bij welke situaties nemen wij contact met elkaar op?


  • Hebben wij (daarnaast) een vast moment voor overleg met elkaar?


  • Hoe nemen wij beslissingen over, ziekte, medicijnen, schoolkeuze, sporten ect?


  • Hoe stemmen wij de opvoeding met elkaar af?


  • Hebben wij verschillende opvoedstijlen? Zo ja: hoe gaan wij hiermee om?


  • Zijn er opvoedregels die in beide huizen moeten gelden?


  • Welke normen en waarden willen wij meegeven aan onze kinderen?


  • Hoe gaan wij om met straffen en belonen?


  • Welke afspraken willen wij maken over nieuwe partners in de toekomst?


  • Hoe zien wij het contact van de kinderen met familie en vrienden?


  • Hoe regelen wij de continuïteit van de zorg bij overlijden?


  • Wat spreken wij af over verzekeringen voor ons kind?


  • Wat spreken wij af over de kinderalimentatie als ons kind 18 jaar wordt?


  • Wat regelen wij over spaargeld voor onze kinderen?


  • Op welke momenten evalueren wij het ouderschapsplan?

 

 

Dit doe je als het niet samen lukt


Moeilijk om samen tot afspraken te komen? Maak eerst afspraken over de punten waarvan jullie verwachten het wél makkelijk samen eens te worden. Zorg daarbij steeds voor een goede sfeer en samenwerking als ouders.* Blijft het lastig? Of ben je bang dat je iets over het hoofd ziet? Schakel dan de hulp in van een scheidingsmediator. Een mediator met financiële en juridische kennis -zoals ik zelf- kan je daarnaast helpen om de kinderalimentatie en de fiscale toeslagen uit te rekenen. En onthoud: duidelijke afspraken geven zekerheid en rust. Voor jou, de andere ouder én (daarmee) de kinderen. Dat is waar je het voor doet!


Mr. Sissel Pemmelaar


*10 Gouden Regels om samen een solide ouderschapsplan op te maken

(Scheidingscafé Amsterdam, initiatief Pemmelaar Familie Mediation)

 


Scheiden Informatie over onze hulp bij Scheiden met Kinderen vind je hier >



 terug

Maak nu je eerste afspraak


Uw naam*:
Uw e-mailadres*:
Naam & e-mailadres (ex-)partner:
Kopje koffie/uw vraag:
* Verplicht in te vullen